معرفی کامل گیاه رازیانه
معرفی کامل گیاه رازیانه:
رازیانه، گیاهی است دو تا چند ساله به ارتفاع ۸۰ تا ۱۵۰ سانتی متر، بدون کرک، که رنگ آن سبز تا سبز مایل به آبی بوده، و بوی تند و قوی دارد. ساقه آن افراشته، مدور، بدون کرک، صاف و پر از شیرابه می باشد. برگ های پایینی دمبرگ دار و دارای غلاف بلند و برگ های بالایی غلاف دار می باشد.
گل های این گیاه شامل چترهای نسبتا بزرگی به قطر حدود ۱۵ سانتی متر با شعاع هایی بسیار نامنظم می باشد. گل ها نسبتا کوچک و معمولا نر ماده بوده، دارای گلبرگ های زرد پررنگ، تخم مرغی و پهن هستند که رأس آنها به داخل برگشته است. خامه بسیار کوتاه و تقریبا زگیل مانند می باشد. میوه این گیاه بدون کرک، به رنگ قهوه ای یا خاکستری مایل به سبز بوده، که رگه های بسیار برجسته و نوک کند دارد.
گیاه رازیانه بوی ادویه مانند دارد.
از اسانس حاصل از میوه رسیده و نیز میوه رسیده و خشک شده گیاه رازیانه برای مصارف دارویی استفاده می شود.
روش تهیه اسانس از روش تقطیر با بخار آب از میوه های رسیده و خشک شده می باشد.
محل رویش گیاه رازیانه:
این گیاه بومی مناطق مدیترانه ای بوده، که در انگلستان، آلمان و آرژانتین نیز گسترش یافته، است .
امروزه در ایران، چین و هند نیز یافت می شود.
ترکیبات گیاه رازیانه:
ترکیبات موجود در اسانس رازیانه تلخ: شامل ترانس – آنتول ها ( ۵۰ تا ۷۵ درصد)، فنشون (۱۲ تا ۳۳ درصد)، استراگول (۲ تا ۵ درصد) می باشد. دیگر ترکیبات موجود در اسانس شامل – آلفا – پینن ها، کامفن، پاراسیمن، میرسن، لیمونن، آلفا و بتا – فلاندرن، گاما – اترپن ها، ترپینول ها و سیس- اوسیمن می باشد.
ترکیبات موجود در اسانس رازیانه شیرین: شامل ترانس – آنتولها (۸۰ تا ۹۰ درصد)، فنشون (۱ تا ۱۰ درصد) و استراگول (۳ تا ۱۰ درصد) می باشند. دیگر ترکیبات موجود در اسانس مزبور شامل – آلفا – پینن ها، کامفن، پاراسیمن، میرسن، لیمونن، آلفا و بتا – فلاندرن، گاما – ترپن های ترپینول ها و گاما – فنشن می باشند.
اثرات گیاه رازیانه:
اثرات اسانس رازیانه:
روغن فرار این گیاه موجب افزایش تحرکات گوارشی شده، مقادیر زیاد آن ضد اسپاسم می باشد. بر اساس آزمایش های انجام شده، ثابت گردیده است که آنتول و فنشون، از بین برنده ترشحات دستگاه تنفسی بوده، که در آزمایش های صورت گرفته روغن مزبور اثر ضد میکروب داشته است.
اثرات دانه رازیانه:
مصرف دانه این گیاه موجب بهبود حرکات گوارشی شده، مقادیر زیاد آن اثر ضد اسپاسم دارد. براساس آزمایش های انجام شده نیز ثابت گردیده است که آنتول و فتشون از بین برنده ترشحات دستگاه تنفسی می باشد.
خواص درمانی گیاه رازیانه:
مصرف روغن رازیانه موجب درمان برخی ناراحتی های گوارشی مانند اختلالات انقباضی خفیف دستگاه گوارشی، احساس پری، نفخ و نزله بخش فوقانی دستگاه تنفسی می گردد.
شهد این گیاه برای درمان نزله بخش فوقانی دستگاه تنفسی کودکان به کار برده می شود.
در طب سنتی نیز اندام های هوایی گیاه مزبور برای درمان عفونت های ایجاد شده توسط کرم های پهن در پیکر ماهی ها، بیماری های پوستی و ناراحتی های مختلف چشمی از قبیل احتقان مورد استفاده قرار می گیرد.
طبع این گیاه خشک و گرم بوده، پاک کننده معده، دافع تب های کهنه، مقوی جنسی، پاک کننده خون، گشاینده گرفتگی های کبد، مثانه و کلیه می باشد.
رازیانه مدر، تقویت کننده بینایی، قاعده آور و ضد تهوع نیز است.
روش مصرف:
از دانه های آسیاب شده یا له شده رازیانه برای تهیه چای ها، فرآورده های چای مانند و سایر فرآورده های جالينوسی دارای مصارف خوراکی به کار برده می شوند. مقدار مصرف روزانه دانه رازیانه ۵ تا ۷ گرم است.
عوارض جانبی و هشدارها:
تاکنون هیچ گونه عارضه جانبی مضر و خطرناک ناشی از مصرف صحیح و اندازه گیاه مذکور مشاهده نشده است.
واکنش های حساسیتی ناشی از مصرف خوراکی گیاه مزبور به ندرت مشاهده گردیده است. ولی بروز واکنش های حساسیتی متقاطع در بیمارانی که به کرفس حساسیت دارند، امکان پذیر می باشد.
از فرآورده های رازیانه (به استثنای خود گیاه و دم کرده های چای مانند آن ، در هنگام بارداری نمی بایست استفاده شود.
فرآورده های رازیانه (به استثنای خود گیاه و دم کرده های چای مانند آن )، نمی بایست برای کودکان خردسال تجویز گردند.