این بیماری غده تیروئید را تحت تاثیر قرار میدهد. در بیماری هاشیموتو ( تیروئیدیت لنفوسیتی مزمن)، سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله میکند. گاهی این التهاب منجر به کاهش فعالیت غده تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) میگردد.
پزشک از روی آزمایش عملکرد تیروئید، این بیماری را شناسایی میکند. درمان بیماری هاشیموتو با جایگزین کردن هورمون تیروئید انجام میگیرد.
این بیماری به کندی پیشرفت میکند و موجب تخریب تیروئید و افت سطح هورمون تیروئید در خون میگردد. علائم این بیماری همانند بیماری کم کاری تیروئید میباشد.
علائم کم کاری تیروئید، بسته به شدت کمبود، متفاوت میباشد. در ابتدا علائمی از قبیل خستگی و سستی رخ میدهند. اما همچنان که بیماری پیشرفت میکند، علائم آشکارتر میگردند، از قبیل:
افزایش حساسیت به سرما
یبوست
پوست خشک و رنگ پریده
صورت پف کرده
صدای گرفته
افزایش میزان کلسترول خون
افزایش وزن (اغلب 3 تا 6 کیلو)
درد عضلانی، حساسیت به لمس و خشکی (به خصوص در شانه ها و باسن)
درد و سفتی مفاصل، ورم زانو یا مفاصل کوچک دست و پا
ضعف عضلانی به خصوص در پایین تنه
افزایش میزان خون ریزی عادت ماهیانه یا طولانی شدن آن
افسردگی
فراموشکاری و کند بودن فرایند تفکر
در چه صورت باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم زیر را داشتید، به پزشک مراجعه کنید:
خستگی بدون علت
خشک شدن پوست
صورت رنگ پریده
یبوست
صدای خشن و گرفته
– اگر جراحی تیروئید داشتهاید و یا توسط ید رادیواکتیو و یا داروهای ضد تیروئید درمان شدهاید و یا پرتودرمانی سر، گردن و یا بالای قفسه سینه را انجام دادهاید، باید به صورت دورهای، برای بررسی عملکرد تیروئید خود به پزشک مراجعه کنید.
– اگر کلسترول خونتان بالاست، با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است کم کاری تیروئید، علت آن باشد.
– اگر تحت هورمون درمانی هستید، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
– پزشک باید ببیند که دوز دارویی مصرفی شما در طول زمان مناسب میباشد و تیروئیدتان به خوبی عمل میکند یا نه.
بیماری هاشیموتو در صورت عدم درمان، باعث بزرگی غده تیروئید و بروز گواتر می شود
در این بیماری، سیستم ایمنی بدن آنتی بادیهایی میسازد که غده تیروئید را تخریب میکنند.
برخی پزشکان معتقدند ویروس یا باکتری باعث این بیماری میشود و برخی دیگر عوامل ژنتیکی را مسبب این بیماری میدانند.
این بیماری بیشتر در زنان میانسال شایع است، اما میتواند مرد، زن و کودک را در هر سنی گرفتار کند.
عوارض بیماری هاشیموتو
1- گواتر: بزرگ شدن غده تیروئید را گواتر مینامند. کم کاری تیروئید یکی از عل ایجاد گواتر میباشد. گواتر موجب بروز مشکلاتی در تنفس و بلع غذا میگردد.
2- مشکلات قلبی: به علت افزایش مقدار کلسترول بد (LDL)، برخی مشکلات قلبی به وجود میآید. کم کاری تیروئید موجب افزایش اندازه قلب و ناتوانی در قلب میگردد.
3- مشکلات روانی: ابتدای بیماری هاشیموتو، افسردگی رخ میدهد و هرچه زمان بگذرد، این افسردگی بدتر میشود. بیماری هاشیموتو، میتواند باعث کاهش میل جنسی در زنان و مردان گردد و میتواند عملکرد ذهنی را کند کند.
4- نقص نوزاد هنگام تولد: کودکانی که از مادران مبتلا به هاشیموتو متولد میشوند، بیشتر در معرض خطر نواقص هنگام تولد میباشند. این کودکان، بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات فکری و رشد بدنی میباشند. ممکن است کودکان متولد شده، لب شکری باشند. اگر میخواهید باردار شوید، حتما آزمایش تیروئید را انجام دهید.
تشخیص بیماری هاشیموتو
تشخیص این بیماری بستگی به جواب آزمایش خون و هورمون تیروئید و هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) دارد. این آزمایشات شامل:
آزمایش هورمونی: توسط آزمایش خون میتوان به مقدار هورمون غده تیروئید و غده هیپوفیز پی برد. اگر تیروئید کم کار باشد، مقدار هورمون تیروئید کم و مقدار هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) زیاد خواهد بود. دلیل افزایش مقدار TSH (توسط غده هیپوفیز ساخته میشود) این است که غده هیپوفیز، غده تیروئید را برای تولید هورمون بیشتر تحریک میکند.
آزمایش آنتی بادی: بیماری هاشیموتو از آنجا که آنتی بادیهای غیرطبیعی را میسازد، یک بیماری خود ایمنی میباشد. آزمایش خون، آنتی بادیهای ضد تیروئید پراکسیداز (یک آنزیم) را نشان میدهد. این آنزیم در غده تیروئید میباشد و نقش مهمی در تولید هورمونهای تیروئید بر عهده دارد.
درمان بیماری هاشیموتو
هورمون درمانی: اگر این بیماری موجب کمبود هورمون تیروئید گردد، از این روش استفاده میکنند. استفاده روزانه از لووتیروکسین مفید میباشد. لووتیروکسین بسیار شبیه هورمون تیروکسین مترشحه از غده تیروئید میباشد. به علت آن که، مقدار لووتیروکسین تجویزی ممکن است تغییر یابد، لذا بیمار باید هر 6 تا 12 ماه به پزشک مراجعه کند تا میزان TSH را در خون اندازه گیری کند.
زیادی لووتیروکسین، باعث کاهش توده استخوانی و پوکی استخوان و آریتمی قلبی میشود.
داروها و مکمل ها
برخی داروها، مکملها و غذاها، بر جذب لووتیروکسین اثر دارند. اگر زیاد از فراوردههای سویا استفاده میکنید و یا رژیمهای غنی از فیبر دارید و یا یکی از داروهای زیر را مصرف میکنید، حتما با پزشک خود مشورت کنید:
مکمل آهن
کلستیرامین (دارویی برای پایین آوردن کلسترول خون)
هیدروکسید آلومینیوم (داروی ضد اسید معده)
سدیم پلی استیرن سولفانات (برای جلوگیری از افزایش مقدار پتاسیم خون)
سوکرافیت (داروی اولسر یا زخم)
مکمل کلسیم
داروهای گیاهی
– ریشه جین سینگ هندی ( Ashwagandha. به مقدار 500 تا 1000 میلی گرم در روز
– نصف قاشق چایخوری تنتور، 2 تا 3 بار در روز
– تخم کتان، 1000 میلی گرم در روز
– علف هرز دریایی به تعادل عملکرد تیروئید کمک میکند.
– خارپنبه برای کاهش علائم تیروئید، 200 تا 300 میلی گرم در روز
– گیاه Avena (جوی سبز)
– مر (Myrrh): نوعی صمغ است که تیروئید را تحریک میکند و برای درمان بیماری تیروئید کاربرد دارد.
– عصاره برگ زیتون
-گیاه سیج: یک گیاه معطر با برگهای سبز مایل به خاکستری میباشد که به عنوان گیاه پخت و پز معروف است. 40 تا 60 میلی گرم در روز از این گیاه درمان برای بیماری هاشیموتو استفاده کنید.
توجه:برای جلوگیری از بروز عوارض ناخواسته، این گیاهان دارویی را تحت نظر پزشک متخصص مصرف کنید.
]]>سینهپهلو یا ذاتالریه، که به آن پنومونی (به انگلیسی: Pneumonia) نیز میگویند، وضعیت التهابی ریه است که عمدتاً کیسههای میکروسکوپی هوا موسوم به آلوئولها را تحت تأثیر قرار میدهد. بیماری پنومونی معمولاً در اثر عفونت ناشی از ویروس یا باکتری و گاهی نیز در اثر سایر میکروارگانیسمها، برخی داروها و شرایط دیگر مانند بیماری خودایمنی رخ میدهد. در بیماری پنومونی، کیسههای هوایی متورم میشود و چون درون آن از مایعات پر میشود، در نتیجه اکسیژن رسانی کمتر میشود و تبادلات گازی کاهش مییابد.
افراد مبتلا به پنومونی عفونی اغلب سرفه همراه با خلط، تب همراه با لرز شدید، تنگی نفس، درد قفسه سینه گزنده یا شدید در حین نفس کشیدن، و افزایش تعداد تنفس را تجربه میکنند. در افراد مسن، ممکن است گیجی مشهودترین علامت باشد.
علائم و نشانههای متداول بیماری پنومونی در کودکان زیر پنج سال عبارتند از: تب، سرفه و تنفس سریع یا اشکال در تنفس.
در پنومونی، تب خیلی تعیینکننده بیماری نیست، زیرا در بسیاری از بیماریهای شایع دیگر نیز رخ میدهد و ممکن است در کسانی که مبتلا به بیماری شدید و سوء تغذیه هستند، مشاهده نشود. علاوه بر این، سرفه اغلب در کودکان کمتر از ۲ ماه مشاهده نمیشود. علائم و نشانههای شدیدتر ممکن است شامل موارد زیر باشد: کبودی پوست، کاهش تشنگی، تشنج، استفراغ مداوم، افزایش یا کاهش شدید دمای بدن، یا کاهش سطح هوشیاری.
موارد باکتریایی و ویروسی سینه پهلو یا همان پنومونی معمولاً دارای علائم مشابهی هستند. برخی از علتهای بیماری پنومونی با ویژگیهای بالینی کلاسیک اما غیراختصاصی همراه است. پنومونی ناشی از لژیونلا ممکن است با شکمدرد، اسهال، یا گیجی همراه باشد، حال آنکه پنومونی ناشی از استرپتوکوک پنومونیه با خلط قهوهای مایل به سرخ همراه است و پنومونی ناشی از کلبسیلا ممکن است با خلط خونی همراه باشد که اغلب به آن عنوان “ژله ارغوانی” گفته میشود.
خلط خونی (معروف به هموپتیزی) ممکن است همراه با سل، سینه پهلو گرم- منفی، و آبسه ریه رخ دهد و مشاهده آن با برونشیت حاد نیز خیلی رایج است. پنومونی مایکوپلاسما ممکن است همراه با تورم گرههای لنفاوی در گردن، درد مفاصل یا عفونت گوش میانی رخ دهد. پنومونی ویروسی بهطور معمول بیش از پنومونی باکتریایی با خس خس سینه همراه است.
شرایط و عوامل خطرآفرین در بیماری پنومونی
شرایط و عوامل خطرآفرین که زمینه ابتلا به پنومونی (سینه پهلو) را فراهم میکنند عبارتند از: سیگار کشیدن، نقص ایمنی، اعتیاد به الکل، بیماری انسداد مزمن ریوی، بیماری مزمن کلیوی و بیماری کبد. استفاده از داروهای سرکوبکننده اسید مانند، مهارکنندههای پمپ پروتون یا مسدودکنندههای H2 منجر به افزایش خطر ابتلا به سینه پهلو میشوند. بالا رفتن سن نیز در بروز ابتلا به پنومونی مؤثر است.
تشخیص پنومونی عموماً بر اساس ترکیبی از علائم فیزیکی و اشعه ایکس قفسه سینه صورت میگیرد. با این حال ممکن است تأیید علت زمینهای دشوار باشد، زیرا هیچگونه آزمون قطعی قادر به تمایز بین منشاء باکتریایی و غیرباکتریایی نیست. سازمان بهداشت جهانی پنومونی در کودکان را بهطور بالینی و بر اساس سرفه یا دشواری در تنفس و میزان تنفس سریع، تورفتگی قفسه سینه، یا کاهش سطح هوشیاری تعریف میکند.
میزان تنفس سریع معادل بیش از ۶۰ تنفس در دقیقه در کودکان زیر ۲ ماه، ۵۰ تنفس در دقیقه در کودکان ۲ ماهه تا ۱ ساله یا بیش از ۴۰ تنفس در دقیقه در کودکان ۱ تا ۵ ساله تعریف شدهاست. در کودکان، افزایش تعداد تنفس و تورفتگی قفسه سینه حساسیت بیشتری نسبت به شنیدن صدای رال یا ترق ترق قفسه سینه شنوایی با گوشی طبی دارد.
در بزرگسالان، بهطور کلی در موارد خفیف نیازی به بررسی نیست، زیرا اگر علائم حیاتی و سمع طبیعی باشد، خطر پنومونی کم است. در افرادی که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند، انجام پالس اکسیمتری، رادیوگرافی قفسه سینه و آزمایش خون از جمله شمارش کامل خون، الکترولیتهای سرم، سطح پروتئین واکنشی C و احیاناً آزمایشهای عملکرد کبد توصیه میشود.
درمان پنومونی
بهطور معمول، آنتیبیوتیکهای خوراکی، استراحت، مسکن معمولی، و مایعات برای بهبود کامل بیماری پنومونی کافی است. با این حال کسانی به وضعیت پزشکی دیگری مبتلا هستند، سالمندان، یا کسانی که مشکل تنفسی قابل توجهی دارند ممکن است نیاز به مراقبتهای بیشتری داشته باشند. اگر نشانهها بدتر شود و پنومونی با درمان در منزل بهبود نیابد، یا عوارض دیگری رخ دهد، ممکن است لازم باشد فرد در بیمارستان بستری شود.
در سراسر جهان، حدود ۷-۱۳٪ موارد بیماری پنومونی در کودکان منجر به بستری شدن آنها میگردد در حالی که در کشورهای توسعه یافته بین ۲۲ تا ۴۲٪ از بزرگسالان مبتلا به پنومونی اکتسابی از جامعه در بیمارستان بستری میشوند.نمره CURB-65 برای تعیین لزوم پذیرش بزرگسالان در بیمارستان مفید است. در صورتی که این نمره ۰ یا ۱ باشد شخص بهطور معمول میتواند خود را در خانه درمان کند، اگر این نمره ۲ باشد اقامت کوتاه در بیمارستان یا پیگیری دقیق ضروری است، اگر این عدد بین ۳ تا ۵ باشد، توصیه میشود فرد بستری گردد. در بیماری پنومونی کودکانی که دچار زجر تنفسی هستند یا اشباع اکسیژن آنها کمتر از ۹۰٪ است باید در بیمارستان بستری شوند.
چگونه میتوان از ابتلا به پنومونی پیشگیری کرد؟
* سیگار کشیدن بافت ریه را تخریب میکند و ریه را نسبت به عفونتها آسیبپذیر میکند.
*برای پیشگیری از ابتلا به پنومونی اگر سیگار میکشید بهتر است آن را کنار بگذارید.
* برای باکتری پنوموکوک واکسنی تهیه شده که در برخی کشورها جزء واکسیناسیون کودکان است.
* از مردم آلوده دور باشید – اگر شما با افراد آلوده به پنومونی در ارتباط هستید و واکسن دریافت نکرده اید باید تا زمان بهبود از آنها دور باشید.
* اگر بالای 65 سال دارید، سیستم ایمنی شما ضعیف شده است یا به بیماری مزمنی مانند بیماری مزمن قلبی، ریوی، کلیوی، کبدی، آسم و یا دیابت دچار هستید باید واکسن پنوموکوک را دریافت کنید. همچنین باید به خوبی از خود مراقبت کنید و برای پیشگیری از ابتلا به پنومونی ویروسی خصوصاً اگر آنفولانزا اپیدمیشده است واکسن آنفولانزا بزنید.
* اگر به هر علتی با جراحی طحال شما برداشته شده است برای پیگشیری از ابتلا به پنومونی دریافت واکسن پنوموکوک بسیار اهمیت دارد و باید در این مورد از پزشک خود اطلاعات لازم را بخواهید.
* در صورت ابتلا به سرماخوردگی و سایر عفونتهای تنفسی باید نکات بهداشتی رعایت گردد تا از انتقال عوامل بیماریزا به افراد مستعد بیماری پیشگیری شود.
منبع:بیماری پنومونی چیست؟
]]>بولیمیا از اختلالات تغذیهای است و بیماریای جدی محسوب میشود. بولیمیا در صورت درماننشدن میتواند زندگی فرد را تهدید کند. افراد مبتلا به این بیماری هنگام غذاخوردن کنترلی روی خود ندارند. آنها سپس با روشهای غیرسالم تلاش میکنند تا کالری دریافتی اضافی را از بین ببرند. این افراد برای جلوگیری از افزایش وزن و چاقی از روشهای مختلفی استفاده میکنند. بهعنوان مثال ممکن است آنها بهطور مرتب باعث استفراغ خود بشوند (استفراغ تعمدی یا القای استفراغ)، از داروهای ملین یا مدر یا مکملهای کاهش وزن استفاده کنند، رژیمهای غذایی سختی بگیرند و یا بیشازحد ورزش کنند. اگر میخواهید با این بیماری بیشتر آشنا بشوید، ادامهٔ این مطلب را از دست ندهید.
مبتلایان به بولیمیا از وزن و اندامشان راضی نیستند. این افراد معمولا تصویر بدی نسبت به اندام خود دارند و خودشان را به بدترین شکل ممکن قضاوت میکنند. بولیمیا بیشتر درباره تصورات فرد نسبت به خودش است. بنابراین درمان آن نیز دشوار است. اما درمانهای مؤثری وجود دارند که به فرد کمک میکنند تا احساس بهتری نسبت به خودش داشته باشد و با الگوی تغذیه سالم از بروز عوارض این بیماری جلوگیری بکند.
نشانهها و علائم بولیمیا
علائم و نشانههای بولیمیا عبارتاند از:
نارضایتی فرد از وزن و اندامش؛
زندگی با ترس افزایش وزن؛
غذاخوردن زیاد و غیرطبیعی در یک وعدهٔ غذایی و تکرار آن؛
ازدستدادن کنترل خود هنگام غذاخوردن، به شکلی که احساس میکنید نمیتوانید غذاخوردنتان را متوقف کنید؛
استفراغ تعمدی یا ورزشکردن بیشازحد تا بتوانید مانع از افزایش وزنتان پس از پرخوری بشوید؛
مصرف داروهای ملین، مدر یا تنقیه پس از غذاخوردن. درحالیکه نیازی به مصرف آنها نباشد؛
رژیمهای غذایی سخت یا خودداری از خوردن بعضی غذاها؛
مصرف بیشازحد مکملهای رژیمی و محصولات گیاهی برای کاهش وزن.
شدت بولیمیا بهوسیلهٔ تعداد دفعاتی که فرد از اقدامات ناسالم برای کاهش وزن استفاده می کند، مشخص میشود. هرچه دفعات تکرار این اقدامات بیشتر باشد، بولیمیا شدیدتر است. زمانی میگوییم فرد مبتلا به بولیمیاست که حداقل ۱ بار در هفته و بهمدت حداقل ۳ ماه از روشهای ناسالم برای کاهش وزن استفاده بکند.
چهزمانی باید به پزشک مراجعه کرد
درصورت داشتن هریک از علائم بولیمیا، در اولین فرصت به پزشک مراجعه بکنید. بولیمیا در صورت درمان نشدن میتواند تأثیرات مخربی روی سلامتی داشته باشد.
با پزشک یا روانپزشک دربارهٔ علائم و احساستان نسبت به بولیمیا صحبت بکنید. اگر تمایلی به شروع درمان ندارید، با فرد مورداعتمادتان (مانند دوست، همسر، مربی یا هر فرد دیگری) دربارهٔ وضعیتتان صحبت بکنید. شاید آن فرد به شما در برداشتن اولین گامها برای درمان بولیمیا کمک بکند.
به عزیزانی که علائم بولیمیا را دارند، کمک بکنید
اگر دوست یا فردی از خانوادهتان علائم بولیمیا را دارد، صادقانه و با حوصله با او صحبت بکنید. شما نمیتوانید کسی را بهزور پیش پزشک ببرید. اما میتوانید در این راه حامی و مشوق آنها باشید. همچنین می توانید یک پزشک یا روانپزشک خوب پیدا کنید و برای عزیزتان وقت ملاقات بگیرید و حتی با او پیش پزشک بروید.
ازجاییکه بیشتر مبتلایان به بولیمیا وزن طبیعی دارند یا اضافهوزنشان چشمگیر نیست، معمولا اطرافیان متوجه مشکلی نمیشوند. شما با مشاهدهٔ علائم زیر میتوانید متوجه بروز بولیمیا در اطرافیانتان شوید:
اعتراض و شکایت دائمی از چاقشدن؛
دیدگاه غیرواقعی و بسیار منفی فرد نسبت به بدن خود؛
مصرف بیشازحد غذا در یک وعده، بهخصوص مصرف غذاهایی که فرد در حالت طبیعی نمیخورد؛
رژیمهای لاغری سخت؛
فرد تمایلی به غذاخوردن در جمع یا جلوی دیگران ندارد؛
رفتن به دستشویی بلافاصله بعد از غذا، در حین غذا یا دستشوییرفتنهای طولانی؛
ورزشکردن بیشازحد؛
ایجاد زخم یا پینه روی بند انگشتها یا دستها؛
آسیبهای دندان یا لثه؛
تغییر وزن؛
ورم دست و پا؛
ورم چانه و صورت در اثر بزرگشدن غدهها.
علل بروز بولیمیا
علت دقیق بروز بولیمیا مشخص نیست. اما عوامل زیادی در بروز و پیشرفت اختلالات تغذیهای مؤثرند. ازجمله ژنتیک، بیولوژی، سلامت عاطفی، انتظارات اجتماعی و سایر مسائل در بروز این اختلالات نقش دارند.
عوامل مؤثر در بروز بولیمیا
دختران و زنان بیشتر از پسران و مردان در معرض ابتلا به بولیمیا قرار دارند. بولیمیا معمولا در اواخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی بروز میکند. عواملی که خطر ابتلا به بولیمیا را افزایش میدهند، عبارتاند از:
بیولوژی: افرادی که اقوام درجهیکشان (مانند والدین یا فرزندان) از اختلالات تغذیهای رنج میبرند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به اختلالات تغذیهای مانند بولیمیا هستند. اضافهوزن در زمان کودکی و نوجوانی نیز خطر بروز بولیمیا را افزایش میدهد.
مشکلات عاطفی و روانی: مشکلات عاطفی و روانی مانند افسردگی، اختلالات اضطراب و مصرف مواد مخدر ارتباط نزدیکی با بروز اختلالات تغذیهای دارند. مبتلایان به بولیمیا معمولا دربارهٔ خودشان احساس منفی دارند. در برخی موارد، اتفاقات ناگوار و استرس محیطی نیز عوامل بروز اختلالات تغذیهای هستند.
رژیم غذایی: افرادی که برای لاغری رژیم میگیرند، بیش از دیگران در خطر ابتلا به اختلالات تغذیهای قرار دارند. بیشتر مبتلایان به بولیمیا، بین دفعات پرخوریشان، رژیمهای سخت لاغری را دنبال میکنند. این امر خود میتواند از عوامل محرک پرخوری بعدی باشد. سایر عواملی که خطر پرخوری را افزایش میدهند، عبارت است از استرس، تصویر بد ذهنی نسبت به خود، غذاها و خستگی.
عوارض بولیمیا
بولیمیا میتواند عوارض جدی و خطرناک فراوانی بهدنبال داشته باشد. برخی عوارض احتمالی بولیمیا عبارتاند از:
فقدان اعتماد به نفس، مشکلاتی در روابط با دیگران و عملکرد اجتماعی؛
کمآبی بدن (دهیدراسیون) که میتواند موجب بروز مشکلات جدی برای سلامتی مانند نارسایی کلیه شود؛
مشکلات قلبی مانند آریتمی قلب یا نارسایی قلب؛
پوسیدگی شدید دندان و بیماریهای لثه؛
بینظمی در چرخههای قاعدگی در زنان و یا نداشتن عادت ماهانه؛
مشکلات گوارشی؛
اضطراب، افسردگی، اختلالات شخصیتی و اختلال دوقطبی؛
خودزنی یا فکرکردن به خودکشی یا اقدام به انجام آن.
پیشگیری
اگرچه هیچ راه قطعی برای پیشگیری از بولیمیا وجود ندارد، ولی میتوان پیش از اینکه وضعیت افراد بدتر بشود، آنها را به سمت رفتار و عادات سالم راهنمایی کرد. اقدامات زیر در پیشگیری از بولیمیا یا بدترشدن آن مؤثر است:
به کودکتان کمک بکنید تا فارغ از وزن و شکل اندامش، تصویر ذهنی خوبی از خود بسازد. به او بیاموزید که اعتمادبهنفس به اندام ارتباطی ندارد.
وعدههای غذایی سالم را بهطور منظم و بهشکل خانوادگی در کنار یکدیگر میل کنید.
در خانه دربارهٔ وزن صحبت نکنید. بهجای آن بیشترِ تمرکزتان را بر روی داشتن سبک زندگی سالم بگذارید.
رژیمهای سخت و عادات ناسالم کاهش وزن مانند استفاده از مکملهای کاهش وزن، استفاده از ملینها یا استفراغ تعمدی را برای کاهش وزن تشویق نکنید.
درصورتی که گمان میکنید در آستانهٔ ابتلا به بولیمیا قرار دارید، با پزشک مشورت بکنید. معمولا پزشک میتواند شاخصهای نشاندهندهٔ اختلالات تغذیهای را در مراحل اولیه شناسایی کرده و از پیشرفت آن جلوگیری بکند.
اگر گمان میکنید کسی از خویشان یا دوستانتان مشکلات تغذیهای یا اختلالات تغذیهای دارد، با او حرف بزنید، از او حمایت و به او کمک بکنید.
تشخیص بولیمیا
پزشک برای تشخیص بولیمیا معمولا اقدامات زیر را انجام میدهد:
با شما دربارهٔ عادتهای غذایی، روشهای کاهش وزن و علائم فیزیکیتان صحبت میکند.
شما را معاینهٔ بالینی میکند.
برای شما آزمایش خون و ادرار مینویسد.
تجویز آزمایشی برای تشخیص مشکلات قلبی (نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام) .
انجام ارزیابی روانشناختی که در آن دربارهٔ مسائل مختلفی مانند دیدگاهتان نسبت به اندام و وزنتان با شما صحبت میکند.
پزشک از معیارهای ابتلا به بولیمیا که در دیاسام-۵ (نسخه پنجم برنامهریزیشده انجمن روانپزشکی آمریکا) آمده است، استفاده میکند. دیاسام-۵ راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی است.
همچنین ممکن است پزشک آزمایشهای بیشتری تجویز کند تا بتواند دلایل تغییرات وزنی و عوارض مرتبط با آن را مشخص کند.
درمان
معمولا مبتلایان به بولیمیا به انواع مختلفی از درمانها نیاز دارند. این درمانها شامل تلفیقی از روان درمانی و استفاده از داروهای ضدافسردگی است که در درمان بولیمیا بسیار مؤثرند. یک تیم روند درمان را انجام میدهد. این تیم شامل شما، خانوادهتان، پزشک، روانپزشک، متخصص تغذیه با تجربهٔ درمان اختلالات تغذیهای و شاید فردی برای هماهنگی روند درمان باشد.
در زیر به گزینههای درمان و نکات مهم در روند درمان بولیمیا نگاهی میاندازیم:
رواندرمانی با عنوان صحبتدرمانی نیز شناخته میشود. در آن روانپزشک دربارهٔ بولیمیا و مشکلات مرتبط با آن صحبت میکند. براساس شواهد موجود، روشهای رواندرمانیِ زیر میتوانند به بهبود علائم بولیمیا کمک بکنند:
رفتاردرمانی شناختی: رفتاردرمانی شناختی به شما کمک میکند تا بتوانید الگوی تغذیهٔ خود را اصلاح کنید. همچنین بهکمک رواندرمانی شناختی میتوانید عادتها و باورهای ناسالمتان را شناسایی و آنها را اصلاح بکنید.
درمانهای خانوادهمحور: این درمانها به والدین کمک می کنند تا عادتهای ناسالم تغذیهای فرزندشان را متوقف کنند تا فرزندان دوباره بتوانند کنترل غذاخوردنشان را در دست بگیرند. بهکمک این درمانها والدین میتوانند از تأثیرات منفی بولیمیا بر فرزندشان و خانواده جلوگیری کنند.
رواندرمانی بینفردی: این روش به شما کمک میکند تا مشکلاتی را که در روابط نزدیکتان بهوجود آمده، حل کنید و روابط اجتماعی و مهارت حل مسئلهتان را تقویت کنید.
از روانپزشک خود بپرسید که از چه روش رواندرمانی استفاده میکند و آیا شواهدی وجود دارد که این روش برای درمان بولیمیا مؤثر است یا خیر.
داروها
مصرف داروهای ضدافسردگی در کنار رواندرمانی میتواند به بهبود علائم بولیمیا کمک بکند. تنها داروی ضدافسردگی که سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان بولیمیا آن را تأیید کرده، داروی فِلوکستین است. فلوکستین از دسته داروهای مهارکنندهی بازجذب سروتونین (SSRI) است که میتواند در درمان مواردی بهغیر از افسردگی نیز مؤثر باشد.
آموزش تغذیه
متخصصان تغذیه میتوانند با طراحی برنامهٔ غذایی مناسب به شما کمک کنند تا عادت غذایی سالمی داشته باشید و از وسوسه و گرسنگی بیشازحد جلوگیری کرده و مواد غذایی موردنیازتان را دریافت کنید. تغذیهٔ منظم و محدودنکردن غذای دریافتی در درمان بولیمیا نقش مهمی دارد.
بستریشدن
معمولا بولیمیا در خارج از بیمارستان درمان میشود. اما درصورت شدیدبودن علائم و بروز مشکلات و عوارض جدی برای سلامت فرد، ممکن است فرد نیاز به بستریشدن در بیمارستان داشته باشد. برخی برنامههای درمان اختلالات تغذیه بهصورت چندساعته در بیمارستان انجام میشوند و نیازی به بستریشدن طولانیمدت بیمار نیست.
چالشهای درمانی بولیمیا
بااینکه بیشتر افراد با درمان مناسب بهبود پیدا میکنند، اما در برخی موارد علائم بیماری بهطور کامل از بین نمیروند. در بعضی مواقع ممکن است عادات بد تغذیه در طول سالها دوباره پدیدار بشوند. این امر به وضعیت زندگی فرد و بروز شرایطی مانند استرس زیاد بستگی دارد.
اگر گمان میکنید دوباره در آستانهٔ ابتلا به بولیمیا قرار گرفتهاید، جلساتی را با پزشک، روانپزشک و متخصص تغذیهٔ خود ترتیب بدهید تا از شروع دوباره بیماری و خارجشدن وضعیت از کنترلتان جلوگیری کنید. یادگیری راههای مؤثر مقابله با استرس و همچنین داشتن روابط سالم از راههایی است که مانع از بازگشت دوبارهٔ این بیماری میشوند.
اگر در گذشته سابقهٔ ابتلا به اختلالات تغذیه را داشتهاید و فکر میکنید دوباره علائم آن اختلال درحال بروز است، بلافاصله با تیم درمانی خود جلساتی ترتیب بدهید.
درمانهای خانگی و سبک زندگی
علاوه بر درمان حرفهای، باید نکات مراقبتی زیر را نیز رعایت بکنید:
برنامهٔ درمانی و جلسات درمانی خود را جدی بگیرید. از نخوردن وعدههای غذایی خودداری کنید؛ حتی اگر باعث میشود احساس بدی داشته باشید.
در مورد بولیمیا مطالعه کنید. داشتن اطلاعات در مورد این بیماری باعث افزایش قدرت و انگیزهتان برای ادامهٔ روند درمان میشود.
غذای مناسب مصرف کنید. اگر به مقدار کافی غذا نخورید یا غذای مصرفیتان را با روشهای ناسالم دفع کنید، بدنتان نمیتواند مواد مغذی موردنیازش را دریافت کند. با پزشک یا متخصص تغذیه دربارهٔ مصرف مکملهای ویتامینی یا موادمعدنی صحبت کنید. هرچند توصیه میشود که ویتامینها و مواد معدنی موردنیازتان را بهطور طبیعی از طریق غذاها دریافت کنید.
از دیگران کنارهگیری نکنید. خودتان را از اعضای خانواده یا دوستان جدا نکنید. آنها سلامت شما را می خواهند. داشتن روابط خوب با دیگران به روند درمانتان کمک میکند.
با خودتان مهربان باشید. مرتب جلوی آینه خودتان را سرزنش نکنید یا وزن خودتان را مرتب کنترل نکنید. این اقدامات میتوانند شما را به انجام عادتها و رفتارهای نادرست هدایت کند.
مراقب ورزشکردن زیاد باشید. اگر ورزش میکنید، با پزشک درمورد نوع آن صحبت بکنید؛ مخصوصا اگر برای کاهش وزن ورزش میکنید.
درمانهای جایگزین
ممکن است مکملهای غذایی و محصولات گیاهیای که برای کاهش اشتها و کاهش وزن طراحی شدهاند، توسط مبتلایان به اختلالات تغذیه مورد سوءمصرف قرار بگیرند. شاید این مکملها با برخی داروها تداخل داشته باشند و عوارض جانبی جدی و خطرناکی را برای فرد ایجاد بکنند.
مکملهای غذایی و محصولات کاهش وزن برای ورود به بازار نیازی به تأیید سازمان غذا و داروی ایالات متحده ندارند. بنابراین تضمینی برای سالمبودن آنها وجود ندارد. اگر میخواهید از مکملهای غذایی یا محصولات گیاهی استفاده کنید، ابتدا دربارهٔ خطرات احتمالی آن با پزشک مشورت بکنید.
نکاتی برای مقابله با بولیمیا
شاید وقتی پیامهای متناقضی را از رسانه، خانواده، اطرافیان و همسر خود بشنوید، درمان بولیمیا سختتر شود. توجه به نکات زیر به شما در مقابله با بولیمیا کمک میکند:
به خودتان یادآوری کنید که چه وزنی برای بدنتان بهتر است.
در مقابل وسوسهتان به رژیمگرفتن یا نخوردن وعدههای غذایی مقاومت کنید. زیرا این کار میتواند باعث پرخوری و از دستدادن کنترلتان حین غذاخوردن بشود.
به وبسایتها و مطالبی که اختلالات تغذیه را امری ساده و معمولی جلوه میدهند، توجهی نکنید.
شرایط تنشزایی را که میتواند موجب بروز بولیمیا بشود، شناسایی و برای مقابله با آنها برنامهای طراحی کنید.
برای مقابله با نگرانیها و فشارهای عاطفی برنامهای داشته باشید.
به دنبال راههای مثبتی برای افزایش اعتمادبهنفستان باشید.
فعالیتهای سالمی را برای خودتان تدارک ببینید تا حواستان از فکرهای مربوط به پرخوری یا دفع ناسالم مواد غذایی مصرفی پرت بشود.
با فراموشکردن نکات منفیتان و تمرکز روی نقاط مثبت و اعتباردادن به خودتان، اعتمادبهنفستان را افزایش بدهید.
دریافت حمایت
اگر مبتلا به بولیمیا هستید، رفتن به گروههای حمایتی مبتلایان به بولیمیا میتواند به شما کمک بکند. صحبتکردن با کسانی که این مشکل را دارند یا داشتهاند، به بهبود وضعیتتان کمک میکند.
مشاوره برای والدین
اگر فرزندتان مبتلا به بولیمیاست، شاید خودتان را بهخاطر اختلال تغذیهٔ فرزندتان سرزنش کنید. اما باید بدانید اختلالات تغذیه دلایل مختلفی دارند و نوع رفتار والدین از دلایل بروز آن محسوب نمیشود. بهجای اینکه خودتان را سرزنش کنید، بهتر است روی درمان فرزندتان تمرکز بکنید.
برخی نکات قابلتوجه برای کمک به فرزندتان عبارتاند از:
از فرزندتان بپرسید که چگونه می توانید به او کمک بکنید. بهعنوان مثال، از نوجوان خود بپرسید، دوست دارد بعد از وعدهٔ غذایی چه فعالیت خانوادگیای انجام بدهد تا به دفع ناسالم غذا وسوسه نشود.
به فرزندتان گوش بدهید. از فرزندتان بخواهید تا احساسات خود را بیان کند و به او گوش بدهید.
برنامههای مصرف وعدههای غذایی خانواده را بهطور منظم بچینید. خوردن غذا بهصورت منظم کمک میکند تا فرزندتان به پرخوری وسوسه نشود.
راجعبه نگرانیهایتان با فرزندتان صحبت بکنید. اما این کار را بدون سرزنش او انجام بدهید.
فراموش نکنید که اختلالات تغذیه روی کل خانواده تأثیر میگذارد و شما هم باید از خودتان مراقبت بکنید. اگر گمان میکنید که نمیتوانید بهخوبی با مشکل بولیمیای فرزندتان مقابله بکنید، یک مشاورهٔ حرفهای میتواند به شما کمک بکند. همچنین میتوانید از والدین بچههایی که قبلا بولیمیا داشتهاند، کمک بگیرید.
آمادگی برای نوبت پزشک
بهکمک اطلاعات زیر بهتر میتوانید برای نوبت پزشک آماده شوید و بدانید که باید چه انتظاراتی از تیم درمانیتان داشته باشید. اگر ممکن است از یکی از دوستان یا اعضای خانواده بخواهید که همراهتان بیاید تا نکات کلیدی را بهخاطر بسپارد و به پزشک تصویر کلیتری از وضعیتتان بدهد.
کارهایی که میتوانید انجام بدهید
پیش از وقت ملاقات، لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
علائمتان. حتی آنهایی که گمان میکنید به بولیمیا ارتباطی ندارند.
اطلاعات شخصی کلیدیتان مانند بزرگترین عوامل استرس و تغییرات اخیر در زندگیتان.
همهٔ داروها، ویتامینها، محصولات گیاهی، قرصهای بدوننسخه و سایر مکملهایی که مصرف میکنید و مقدار مصرفیشان.
سؤالاتی که باید از دکتر بپرسید. با این کار میتوانید بهتر از زمانتان استفاده کنید.
برخی سؤالاتی که باید از پزشک یا روانپزشک بپرسید، عبارتاند از:
چه آزمایشهایی باید انجام بدم و آیا این آزمایشها به آمادگی خاصی نیاز دارد؟
چه درمانهایی وجود دارد و شما چه درمانی را پیشنهاد میکنید؟
آیا برای داروهای تجویزی شما، جایگزینی وجود دارد یا خیر؟
روند درمان چه تأثیری بر وزن من میگذارد؟
آیا مطالعهٔ جزوه، کتاب یا وبسایت خاصی را برای افزایش اطلاعات من دربارهٔ این بیماری پیشنهاد میکنید؟
اگر سؤالهای دیگری در جلسهٔ ملاقات به ذهنتان میرسد، حتما آنها را از پزشک یا روانپزشک بپرسید.
از پزشک باید چه انتظاری داشته باشید
پزشک یا روانپزشک از شما سؤالاتی میپرسد. سوالات احتمالی او عبارتاند از:
چندوقت است که نگران وزن خود هستید؟
آیا زیاد به غذا فکر میکنید؟
آیا بهطور مخفیانه غذا میخورید؟
آیا در اثر سیری بیشازحد، خود را مجبور به استفراغ کردهاید؟
آیا از دارویی برای کاهش وزن استفاده کردهاید؟
آیا ورزش میکنید؟ چقدر؟
آیا راههای دیگری را برای کاهش وزن پیدا کردهاید؟
آیا نشانهها یا تغییرات فیزیکی دارید؟
آیا اعضای خانوادهتان علائمی از اختلالات تغذیه داشتهاند یا به آن مبتلا بودهاند؟
ممکن است پزشک یا روانپزشک باتوجه به پاسخها، علائم و نیازهایتان سؤالهای بیشتری بپرسد. آمادگی برای سؤالات پزشک و پیشبینی آنها کمک میکند تا زمان ملاقات خود را به مفیدترین شکل بگذرانید.
منبع:بیماری بولیمیا چیست؟
]]>آندومتریوز می تواند باعث درد شدید، مخصوصا در دوران عادت ماهانه گردد. مشکلات بارداری نیز ممکن است بوجود آورد.
علائم آندومتریوز
– اولین علامت آندومتریوز، درد لگن می باشد که اغلب همراه با عادت ماهانه است. این درد با گذشت زمان بدتر می شود. درد لگن و گرفتگی عضلات ممکن است قبل از عادت ماهیانه شروع شده و چندین روز بعد از عادت ماهیانه ادامه داشته باشد.
– عادت ماهانه دردناک (دیسمنوره)
– درد در طی و یا بعد از نزدیکی با همسر
– درد هنگام اجابت مزاج و ادرار کردن : ممکن است این درد در طی عادت ماهیانه وجود داشته باشد.
– خونریزی بیش از حد: ممکن است در طی عادت ماهانه خونریزی بیش از حد داشته باشید و یا بین دو قاعدگی، خونریزی داشته باشید.
– نازایی در برخی زنان
– دیگر علائم شامل خستگی، اسهال، یبوست، نفخ و یا تهوع که ممکن است در طول عادت ماهیانه وجود داشته باشند.
شدت درد همیشه نشانه مطمئنی برای این بیماری نمی باشد. برخی زنان مبتلا دارای درد شدید هستند، در حالی که برخی دیگر درد کمی دارند و یا اصلا درد ندارند.آندومتریوز گاهی اوقات با برخی بیماری ها مانند بیماری های التهابی لگن و یا کیست تخمدانی اشتباه گرفته می شود.
آندومتریوز گاهی با سندروم روده تحریک پذیر (IBS) نیز اشتباه می شود. این سندرم باعث اسهال، یبوست و درد شکم می شود.
علل آندومتریوز
در ایجا 5 علت شایعی را که باعث می شوند بافت داخلی رحم در جای دیگری از بدن رشد کند، برای شما می گوییم.
– قاعدگی عقب گرد : بیشترین علت آندومتریوز می باشد. در این نوع قاعدگی، خون قاعدگی شامل سلول های آندومتر است که به جای آنکه از بدن خارج شوند، از طریق لوله های رحمی وارد حفره لگنی می شوند. این سلول های آندومتر به دیواره لگن می چسبند و در آنجا رشد می کنند و خونریزی در طول این دوره ایجاد می شود.
– رشد سلول های جنینی : این سلول ها، حفره های لگنی و شکمی را می پوشانند و از سلول های جنینی بوجود می آیند. هنگامی که یک و یا چند منطقه از پوشش شکمی تبدیل به بافت آندومتر شود، آندومتریوز گسترش می یابد.
– زخم جراحی : بعد از جراحی، مانند هیسترکتومی (خارج کردن رحم) و یا سزارین، سلول های آندومتر ممکن است به محل برش جراحی متصل شوند.
– انتقال سلول های آندومتر: عروق خونی و یا مایع لنف ممکن است سلول های آندومتر را به دیگر قسمت های بدن انتقال دهند.
– اختلال سیستم ایمنی : ممکن است وجود اختلال در سیستم ایمنی باعث گردد که بدن نتواند بافت آندومتر را که در بیرون از رحم رشد می کند تشخیص داده و از بین ببرد.
عوامل خطر آندومتریوز
بسیاری از عوامل زیر خطر ابتلای به آندومتریوز را زیاد می کنند:
– باردار نشدن بعد از ازدواج
– ابتلای یک و یا چند نفر از اقوام نزدیک به آندومتریوز
– مسدود کردن راه خروج طبیعی خون قاعدگی از بدن
– سابقه عفونت لگنی
– اختلال رحمی
نشانه های آندومتریوز به طور موقت با بارداری از بین می روند. همینطور این نشانه ها با یائسگی به طور کامل از بین می روند، مگر اینکه در حال مصرف استروژن باشید.
بیماری آندومتریوز چیست,بیماری آندومتریوز در زنان,علائم بیماری آندومتریوز
عوارض آندومتریوز
– نازایی: یکی از عوارض شایع آندومتریوز، نازایی زنان می باشد.
برای باردار شدن، باید تخمک آزاد شده از تخمدان، در لوله رحمی (لوله فالوپ) توسط سلول های اسپرم باردار شود و تشکیل تخم را دهد. این تخم باید به دیواره رحم متصل شود و شروع به رشد کند.
آندومتریوز ممکن است، لوله رحمی را ببندد و تخم و اسپرم را از هم دور کند. همچنین آندومتریوز ممکن است به اسپرم و یا تخم صدمه بزند. با این حال، بسیاری از زنان با آندومتریوز خفیف تا متوسط می توانند باردار شوند. پزشکان توصیه می کنند زنان متاهلی که دارای آندومتریوز هستند، هر چه زودتر باردار شوند تا آندومتریوز بدتر نشود.
– سرطان تخمدان : زنان دارای آندومتریوز، بیشتر دچار سرطان تخمدان می شوند.
– معاینه لگن توسط پزشک: برای بررسی وجود کیست در اندام تناسلی و یا زخم در رحم
– سونوگرافی: برای وجود کیست مرتبط با آندومتریوز
– لاپاروسکوپی: محل، وسعت و اندازه آندومتر را مشخص می کند.
– داروهای ضددرد و مسکن
– هورمون درمانی: برخی مواقع، این روش درمانی برای کاهش درد آندومتریوز موثر است. افزایش و کاهش هورمون ها در طول دروه قاعدگی باعث می شود آندومتر ضخیم شود، بریزد و خونریزی کند. با استفاده از این روش، رشد بافت آندومتر کم می شود.
– جراحی: اگر شما آندومتریوز دارید و می خواهید باردار شوید، جراحی برای برداشتن آندومتریوز در حالی که رحم و تخمدان سالم بمانند، مفید است.
– روش کمک باروری: لقاح آزمایشگاهی برای باردار شدن نسبت به عمل جراحی بهتر است.
– هیسترکتومی: در موارد شدید آندومتریوز، جراحی برای خارج کردن رحم و تخمدان باید انجام گیرد. اما در این موارد هیسترکتومی به تنهایی کافی نیست، استروژن می تواند آندومتریوز باقیمانده را تحریک کند و درد نیز باقی بماند. بعد از هیسترکتومی، بارداری ممکن نیست.
– دوش آب گرم و پدهای گرماده، عضلات لگن را آرام و شل می کند و از گرفتگی و درد می کاهد.
– داروهای غیراستروئیدی غیرالتهاب مانند: ایبوپروفن و ناپروکسن می تواند از گرفتگی ها و دردهای قاعدگی بکاهد.
– به طور مرتب ورزش کنید.
درمان مکمل آندومتریوز
در برخی زنان استفاده از طب سوزنی، درد آندومتریوز را کاهش داده است. ولی تحت نظر پزشک متخصص خود باید این کار را انجام دهید.
فیبروزکیستیک یک اختلال ژنتیک اتوزوم مغلوب است که در حدود ۳۰۰۰۰ کودک و بزرگسال را در ایالات متحده گرفتار میکند. این بیماری بسیاری از اعضا از جمله ریهها، پانکراس، و اندامهای تولید مثل را درگیر میکند گرچه بیشتر مرگ و میر ناشی از فیبروزکیستیک در اثر درگیری ریه میباشد. این بیماری شایعترین اختلال ژنتیک مرگآور در جمعیت سفید پوستان میباشد؛ فراوانی ناقلین ژن ۱ در ۲۹ است که یک مورد از هر ۳۳۰۰ تولد زنده را درگیر میکند. سالیانه ۱۰۰۰ مورد جدید فیبروزکیستیک تشخیص داده میشوند. فیبروزکیستیک از جهش یک ژن منفرد حاصل میآید که تنظیمگر هدایت کنندهٔ خلال غشایی فیبروزکیستیک (CFTR) را رمزگذاری میکند؛ این پروتئین یک کانال کلر قابل تنظیم با آدنوزین تک فسفاته حلقوی است که در سطح رأس سلولهای اپیتلیومی وجود دارد. شایعترین جهش، AF508 میباشد که حذفشدگی سه جفت باز را در پی دارد که منجر به فقدان فنیلآلانین در جایگاه ۵۰۸ پروتئین میگردد. با این وجود تا به امروز بیش از ۱۶۰۰ جهش شناسایی شدهاند. پروتئین غیرطبیعی CFTR منجر به نقص در نقل و انتقال کلر و افزایش بازجذب سدیم در پیتلیوم راههای هوایی و مجاری میگردد؛ این امر باعث به وجود آمدن ترشحاتی در مجاری تنفسی، کبدی -صفراوی، گوارشی، و تولید مثلی میگردد که به طور غیرعادی غلیظ و چسبناک میباشند. ترشحات غلیظ به آسانی از راههای هوایی پاک نمیشوند و منجر به علایم تنفسی میگردند؛ این ترشحات در سایر اندامها نیز موجب انسداد و تخریب مجاری برونریز میشوند که منجر به اختلال عملکرد اعضای برونریز میگردد.
شیرخواران مبتلا ممکن است با ایلئوس مکونیوم یا نارسایی رشد (failure to thrive) همراه با اسهال چرب تظاهر یابند. ممکن است مراقبین بچه متوجه شوری پوست وی شوند. مبتلایان به فیبروزکیستیک به طور معمول دچار سرفه مزمن همراه با تولید خلط غلیظ، خس خس، و تنگی نفس هستند. نارسایی پانکراس و دیابت شایع بوده و بیماران مرد اسپرم زنده ندارند (azoospermia). پولیپهای بینی شایع بوده و چماقی شدن انگشتان معمول میباشد. فیبروزکیستیک باید در تشخیص افتراقی مبتلایان به بیماری مزمن غیرقابل توجیه سینوس، برونشکتازی، ناباروری در مردان همراه با فقدان مجرای اسپرمبر (was deferens)، پانکراتیت، یا سوء جذب مطرح گردد. آزمونهای عملکرد ریوی نشان دهندهٔ پرهوایی و انسداد هستند؛ ممکن است پاسخ به گشاد کننده برونش دیده شود. مطالعات تصویربرداری از ریه پرهوایی، ضخیم شدگی دیواره برونش، و برونشکتازی را نشان میدهند.
راههای هوایی در مبتلایان به فیبروزکیستیک در ابتدا با استافیلوکوکک طلایی یا هموفلوس انفلونزا کولونیزه میشوند و به دنبال آن و در سالهای آتی پسودومونا آیروژینوزا نیز علاوه میگردد. التهاب و عفونت پایدار موجب تخریب دیوارهٔ برونشها و برونشکتازی میگردد. انسداد راههای هوایی کوچک با توپیهای موکوسی منجر به اتساع کیستی پس از انسداد و تخریب پارانشیم میگردد و نهایتاً انسداد پیشرونده در برابر جریان هوا و هیپوکسمی عارض میگردد. مضافاً، ممکن است سایر بیماری در اثر ایجاد آسپرژیلوز برونشی – ریوی حساسیتی و عفونتهای مایکوباکتریومی غیرسلی عارضهدار گردد. کولونیزه شدن و عفونت با بورخولدریا سپاسیای مقاوم به داروهای متعدد ممکن است در موارد بیماری پیشرفته رخ داده و مشکلات درمانی چالش برانگیزی پیشرو قرار دهد. بیشتر بیماران در اثر نارسایی تنفسی فوت میکنند.
فیبروزکیستیک با اندازهگیری غلظت کلر عرق (تست عرق) تشخیص داده میشود. در صورتی که تابلوی بالینی منطبق با فیبروزکیستیک باشد و غلظت کلر اندازهگیری شده در یک آزمایشگاه معتبر حداقل در دو نوبت بیش از mEq/L۶۰ باشد تشخیص قطعی تلقی میشود. در صورتی که تست عرق مبهم باشد میتوان با تعیین ژنوتیپ، در صورتی که جهش در هر دو آلل ژن شناسایی شوند به تشخیص قطعی رسید.
گرچه بیشتر بیماران در کودکی تشخیص داده میشوند تشخیص در برخی بیماران تا بزرگسالی به تأخیر میافتد. در حدود ۴۵ درصد جمعیت مبتلا به فیبروزکیستیک در ایالات متحده بالای ۱۸ سال هستند. قبل از ۱۹۴۰، نوزادان مبتلا به فیبروزکیستیک ندرتاً تا اولین سالگرد تولد خود زنده میماندند. در حال حاضر میانگین طول عمر تخمینی برای افراد مبتلا به فیبروزکیستیک در حدود ۳۷ سال است.
درمان فیبروزکیستیک بر مبنای بهداشت تهاجمی راه هوایی، حمایت تغذیهای شامل جایگزینی آنزیمهای پانکراس، آنتیبیوتیک، و گشاد کنندههای برونش قرار دارد، DNAase انسانی نوترکیب استنشاقی (درناز آلفا dornase alfa) چسبندگی خلط را کاهش داده، عملکرد ریهها را بهبود بخشیده، و از تشدیدهای بیماری میکاهد. محلول نمکی (سالین) هیپرتونیک استنشاقی به آبدار کردن ترشحات کمک کرده و امکان میدهد تا به سادگی با سرفه خارج شوند، و نیز عملکرد ریوی را بهبود میبخشد گرچه احتمالاً کمتر از درناز آلفا مؤثر است.
ریوی
سرقه و تولید خلط
پنومونیهای راجعه
واکنشدهی بیش از حد برونشها
هموپتیزی (خلط خونی)
پنوموتوراکس
چماقی شدن قابل توجه انگشتان
قالب ریوی
دستگاه تنفسی فوقانی
پولیپهای بینی
سینوزیت مزمن
گوارشی
ایلئوس مکونیوم در نوزاد
انسداد دیستالی روده
پرولاپس رکتوم
فتقها
اختلال عملکرد برونریز پانکراس که موجب اسهال چربی، سوء تغذیه و کمبود ویتامین میشود.
ادراری تناسلی
آزواسپرمی (فقدان اسپرم زنده)
کاهش میزان باروری در زنان
نفرولیتیاز (سنگ کلیه)
بیماری فیبروز سیستیک چیست؟ علایم و تشخیص و درمان به چه صورت است؟توسط علیرضا مجیدی۲۷ مهر ۱۳۹۵بدون دیدگاه
فیبروزکیستیک یک اختلال ژنتیک اتوزوم مغلوب است که در حدود ۳۰۰۰۰ کودک و بزرگسال را در ایالات متحده گرفتار میکند. این بیماری بسیاری از اعضا از جمله ریهها، پانکراس، و اندامهای تولید مثل را درگیر میکند گرچه بیشتر مرگ و میر ناشی از فیبروزکیستیک در اثر درگیری ریه میباشد. این بیماری شایعترین اختلال ژنتیک مرگآور در جمعیت سفید پوستان میباشد؛ فراوانی ناقلین ژن ۱ در ۲۹ است که یک مورد از هر ۳۳۰۰ تولد زنده را درگیر میکند. سالیانه ۱۰۰۰ مورد جدید فیبروزکیستیک تشخیص داده میشوند. فیبروزکیستیک از جهش یک ژن منفرد حاصل میآید که تنظیمگر هدایت کنندهٔ خلال غشایی فیبروزکیستیک (CFTR) را رمزگذاری میکند؛ این پروتئین یک کانال کلر قابل تنظیم با آدنوزین تک فسفاته حلقوی است که در سطح رأس سلولهای اپیتلیومی وجود دارد. شایعترین جهش، AF508 میباشد که حذفشدگی سه جفت باز را در پی دارد که منجر به فقدان فنیلآلانین در جایگاه ۵۰۸ پروتئین میگردد. با این وجود تا به امروز بیش از ۱۶۰۰ جهش شناسایی شدهاند. پروتئین غیرطبیعی CFTR منجر به نقص در نقل و انتقال کلر و افزایش بازجذب سدیم در پیتلیوم راههای هوایی و مجاری میگردد؛ این امر باعث به وجود آمدن ترشحاتی در مجاری تنفسی، کبدی -صفراوی، گوارشی، و تولید مثلی میگردد که به طور غیرعادی غلیظ و چسبناک میباشند. ترشحات غلیظ به آسانی از راههای هوایی پاک نمیشوند و منجر به علایم تنفسی میگردند؛ این ترشحات در سایر اندامها نیز موجب انسداد و تخریب مجاری برونریز میشوند که منجر به اختلال عملکرد اعضای برونریز میگردد.
شیرخواران مبتلا ممکن است با ایلئوس مکونیوم یا نارسایی رشد (failure to thrive) همراه با اسهال چرب تظاهر یابند. ممکن است مراقبین بچه متوجه شوری پوست وی شوند. مبتلایان به فیبروزکیستیک به طور معمول دچار سرفه مزمن همراه با تولید خلط غلیظ، خس خس، و تنگی نفس هستند. نارسایی پانکراس و دیابت شایع بوده و بیماران مرد اسپرم زنده ندارند (azoospermia). پولیپهای بینی شایع بوده و چماقی شدن انگشتان معمول میباشد. فیبروزکیستیک باید در تشخیص افتراقی مبتلایان به بیماری مزمن غیرقابل توجیه سینوس، برونشکتازی، ناباروری در مردان همراه با فقدان مجرای اسپرمبر (was deferens)، پانکراتیت، یا سوء جذب مطرح گردد. آزمونهای عملکرد ریوی نشان دهندهٔ پرهوایی و انسداد هستند؛ ممکن است پاسخ به گشاد کننده برونش دیده شود. مطالعات تصویربرداری از ریه پرهوایی، ضخیم شدگی دیواره برونش، و برونشکتازی را نشان میدهند.
راههای هوایی در مبتلایان به فیبروزکیستیک در ابتدا با استافیلوکوکک طلایی یا هموفلوس انفلونزا کولونیزه میشوند و به دنبال آن و در سالهای آتی پسودومونا آیروژینوزا نیز علاوه میگردد. التهاب و عفونت پایدار موجب تخریب دیوارهٔ برونشها و برونشکتازی میگردد. انسداد راههای هوایی کوچک با توپیهای موکوسی منجر به اتساع کیستی پس از انسداد و تخریب پارانشیم میگردد و نهایتاً انسداد پیشرونده در برابر جریان هوا و هیپوکسمی عارض میگردد. مضافاً، ممکن است سایر بیماری در اثر ایجاد آسپرژیلوز برونشی – ریوی حساسیتی و عفونتهای مایکوباکتریومی غیرسلی عارضهدار گردد. کولونیزه شدن و عفونت با بورخولدریا سپاسیای مقاوم به داروهای متعدد ممکن است در موارد بیماری پیشرفته رخ داده و مشکلات درمانی چالش برانگیزی پیشرو قرار دهد. بیشتر بیماران در اثر نارسایی تنفسی فوت میکنند.
فیبروزکیستیک با اندازهگیری غلظت کلر عرق (تست عرق) تشخیص داده میشود. در صورتی که تابلوی بالینی منطبق با فیبروزکیستیک باشد و غلظت کلر اندازهگیری شده در یک آزمایشگاه معتبر حداقل در دو نوبت بیش از mEq/L۶۰ باشد تشخیص قطعی تلقی میشود. در صورتی که تست عرق مبهم باشد میتوان با تعیین ژنوتیپ، در صورتی که جهش در هر دو آلل ژن شناسایی شوند به تشخیص قطعی رسید.
خرید کتاب با ۱۵٪ تخفیف(همه کتابها)
گرچه بیشتر بیماران در کودکی تشخیص داده میشوند تشخیص در برخی بیماران تا بزرگسالی به تأخیر میافتد. در حدود ۴۵ درصد جمعیت مبتلا به فیبروزکیستیک در ایالات متحده بالای ۱۸ سال هستند. قبل از ۱۹۴۰، نوزادان مبتلا به فیبروزکیستیک ندرتاً تا اولین سالگرد تولد خود زنده میماندند. در حال حاضر میانگین طول عمر تخمینی برای افراد مبتلا به فیبروزکیستیک در حدود ۳۷ سال است.
درمان فیبروزکیستیک بر مبنای بهداشت تهاجمی راه هوایی، حمایت تغذیهای شامل جایگزینی آنزیمهای پانکراس، آنتیبیوتیک، و گشاد کنندههای برونش قرار دارد، DNAase انسانی نوترکیب استنشاقی (درناز آلفا dornase alfa) چسبندگی خلط را کاهش داده، عملکرد ریهها را بهبود بخشیده، و از تشدیدهای بیماری میکاهد. محلول نمکی (سالین) هیپرتونیک استنشاقی به آبدار کردن ترشحات کمک کرده و امکان میدهد تا به سادگی با سرفه خارج شوند، و نیز عملکرد ریوی را بهبود میبخشد گرچه احتمالاً کمتر از درناز آلفا مؤثر است.
درگیری اعضا در فیبروز کیستیک
ریوی
سرقه و تولید خلط
پنومونیهای راجعه
واکنشدهی بیش از حد برونشها
هموپتیزی (خلط خونی)
پنوموتوراکس
چماقی شدن قابل توجه انگشتان
قالب ریوی
دستگاه تنفسی فوقانی
پولیپهای بینی
سینوزیت مزمن
گوارشی
ایلئوس مکونیوم در نوزاد
انسداد دیستالی روده
پرولاپس رکتوم
فتقها
اختلال عملکرد برونریز پانکراس که موجب اسهال چربی، سوء تغذیه و کمبود ویتامین میشود.
ادراری تناسلی
آزواسپرمی (فقدان اسپرم زنده)
کاهش میزان باروری در زنان
نفرولیتیاز (سنگ کلیه)
فیبروز سیستیکفیبروز سیستیک
توبرامایسین استنشاقی دو مرتبه در روز یک ماه در میان در موارد فیبروزکیستیک متوسط تا شدید که دچار عفونت پسودومونایی هستند مورد استفاده دارد. در میان ضد التهابی با ایبوپروفن و آزیترومایسین ممکن است در بیماران خاصی مفید باشد. با این حال مفید بودن کورتیکواستروئیدهای استنشاقی روشن نیست. همانند سایر بیماریهای انسدادی ریه، درمان نهایی در مبتلایان به فیبروزکیستیک که دچار بیماری مرحلهٔ انتهایی ریه هستند پیوند ریه میباشد؛ در این شرایط پیوند دو طرفهٔ ریه ترجیح داده میشود.